Clarenberglaan 1, woning van Kingma, Van de Graaf en DekkerDe aanleg van de Noordoostpolder betekende voor Vollenhove niet alleen het wegvallen van de visserij, maar ook de komst van diverse aannemers, bouwvakkers en ambtenaren van de Directie Wieringermeer cq de Dienst Zuiderzeewerken. Marten Kingma (1893-1965) had met zijn broer een aannemersbedrijf in Leeuwarden en trok naar Vollenhove om van daaruit te gaan bouwen in de nieuwe plaatsen Marknesse, Emmeloord en zo verder in de nieuwe polders. Zijn uitvalsbasis was een locatie net buiten de oude stad, aan de Voorpoort. Er werd een nieuwe weg richting de polderbrug aangelegd, en parallel daaraan een straat - de Clarenberglaan. Kingma bouwde de woningen daaraan, met (in 1942) op de hoek zijn woning met kantoor - en daarachter de werkplaatsen. In de woningen kwamen een aantal van zijn medewerkers, maar ook anderen. De werkplaatsen zijn weg, op die plek ligt nu een parkeerplein met de naam Marten Kingmaplein. Alle woningen zijn er nog.

Het pand dat ooit de woning en kantoor van Kingma was, en vanaf 1960 van machinefabrikant Meine van der Graaf, is een gemeentelijk monument sinds 2012 met de volgende beschrijving:

Woonhuis met praktijkruimte 'de Hoek' op markante positie op de kruising aan de Clarenberglaan en de Voorpoort. Het object maakt onderdeel uit van een kleinschalig bouwproject uit de jaren vijftig met villa-achtige bebouwing.

Omschrijving

Het object is gelegen op een scherpe hoek van de Clarenberglaan met Voorpoort. Het hoofdvolume staat met de nok parallel aan de Voorpoort, de nevenruimte met de nok parallel aan de Clarenberglaan. De hoofdingang is gelegen in een tussenlid met plat dak dat beide volumes verbindt. De volumes hebben geknikte zadeldaken gedekt met rode keramische pannen. De gevels zijn opgetrokken in gele baksteen in klezoorverband, met accenten in rode baksteen. De asymmetrische gevel van het hoofdvolume aan de zijde van de Voorpoort heeft op de begane grond aan de linkerzijde twee kleine, hooggeplaatste vierkante 4-ruits vensters met lekdorpeltegels. Aan de rechterzijde vier staande vensters die in opzet verwant zijn aan kloostervensters. Een laag onderraam wordt met een geprononceerde kalf gescheiden van een hoog 2-ruits bovenlicht. De vensters zijn aan de bovenzijde licht getoogd. Onder de vensters lekdorpeltegels. Op de verdieping zes gelijkvormige 4-ruits vensters, met lekdorpeltegels. De penanten zijn gedecoreerd met vijf banden van rode baksteen. De gevel wordt afgesloten met een eenvoudige goot gedragen door klossen. In het dakvlak staat centraal een dakkapel met gebogen fronton en wangen. Ter linkerzijde is een nietmonumentale garage aangebouwd. De tuitgevel van het hoofdvolume aan de zijde van de kruising van Clarenberglaan en Voorpoort heeft aan de rechterzijde twee gekoppelde vensters, in opzet verwant aan kloostervensters. Een laag onderraam wordt met een geprononceerde kalf gescheiden van een hoog 2-ruits bovenlicht. De vensters zijn aan de bovenzijde licht getoogd. Onder de vensters lekdorpeltegels. Op de verdieping aan de linkerzijde een 6-ruits venster, onder een uitstekende latei met aan de onderzijde een lekdorpeltegel. Aan de onderzijde een bak op een klos. Aan de rechterzijde een 4-ruits venster. In de geveltop twee 4-ruits venster. De gevel wordt beêindigd met gevelpannen. Op de top een forse schoorsteen, met een gedecoreerd muuranker.

Het hoofdvolume wordt met een tussenlid verbonden met de praktijkruimte. In dit tussen lid is een entreepartij aanwezig met getoogde deurpartij onder een getoogde sierlijst. Aan de rechter zijde een klein venster, omgeven door rode baksteen accenten. De gevel wordt beêindigd met gevelpannen. Boven de entree partij een schildvormig naambord met de woorden 'de Hoek'. Het nevengebouw heeft een tuitgevel met drie 4-ruits vensters op de begane grond onder een rollaag en met lekdorpeltegels. Op de verdieping twee 4-ruits onder een segmentboog van een halfsteens rollaag. De gevel wordt beêindig met gevelpannen. Op de top een schoorsteen. De gevel van het nevengebouw aan de Clarenberglaan heeft aan de rechterzijde twee 4-ruits vensters in gelijke vorm en opzet als die in de topgevel. Daarnaast is een entreepartij aanwezig. De gevel wordt beêindigd met een eenvoudige goot, gedragen door klossen.

Waardering

Het woonhuis aan de Clarenberglaan 1 is van architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:

  • vanwege de zeldzaamheid van dergelijke historiserende architectuur uit de jaren vijftig in de gemeente Steenwijkerland;
  • vanwege de relatieve gaafheid van het pand;
  • vanwege de bijzonder verfijnde vormgeving en architectuur;
  • vanwege de prominente positie op de hoek van de Clarenberglaan met de Voorpoort, die de opzet van de plattegrond mede heeft bepaald.

Kad. gemeente: Vollenhove sectie + nr(s).: A 1751 (657 m2, was B1672, B1660..)

Materialen

  • gevels: uitgevoerd in metselwerk
  • dakbedekking: uitgevoerd in rode keramische pannen
  • kozijnen: uitgevoerd in hout, deels in staal