In de havezate Oldruitenborgh, toen het gemeentehuis van de toenmalige gemeente Brederwiede, werden familieleden van Frans Jacob Kroeze op 18 december 2000 ontvangen door burgemeester Pieter Loos. Dit om officieel stil te staan bij het feit dat 'Meester Kroeze' herdacht wordt met een naar hem genoemde straat in Vollenhove.
Kroeze was een bekend man in Vollenhove. Geboren is hij in Amsterdam. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleef hij in Limburg, waar hij actief deelnam aan het verzet. In de jaren '60 ontving hij daarvoor uit handen van de Britse koningin Elizabeth een hoge Britse onderscheiding.
Wie was Meester Kroeze?
Frans Jacob Kroeze werd op 2 oktober 1913 geboren in Amsterdam op en overleed op 21 december 1982 te Vollenhove. Zijn vader, een boerenzoon uit Baarlo (gemeente Ambt Vollenhove), was in Amsterdam bij de Koninklijke Marechaussee en keerde later naar onze omgeving terug. Zijn moeder was Geertje Huisman, een boerendochter uit Aengwirden bij Heerenveen. Na het behalen van de onderwijsakte kon Frans Kroeze geen werk in het onderwijs vinden. Gedurende een jaar is hij toen werkzaam geweest als buschauffeur.
In de oorlogsjaren van 1940-1945 was hij werkzaam als douanebeambte in Eijsden, dit werk heeft hij 8 jaar gedaan (1938-1946).
In 1942 werd Kroeze lid van een verzetsgroep die als doel had, neergeschoten piloten veilig de grens naar Belgie over te brengen, zodat zij via België en Frankrijk terug konden keren naar hun vaderland. Dit betrof hoofdzakelijk Engelse militairen maar ook enkele Fransen en Amerikanen. Wanneer er weer een nachtelijke tocht ondernomen moest worden kreeg Kroeze ('Jan Buis') een telefoontje dat er een aantal "roggebroodjes" lag, hij wist dan genoeg. In totaal heeft hij ongeveer 70 mannen de grens overgebracht. Daaronder twee Amerikanen, piloot Garrett en radioman King, die waren neergestort in de Boschwijde bij Sint-Jansklooster en door het plaatselijk verzet op de escapelijn naar het zuiden waren gezet. King overleefde de oorlog.
Na de oorlog vestigde Kroeze zich in Vollenhove. Daar heeft hij zich tientallen jaren ingezet voor de gehele samenleving. Kroeze is 32 jaar werkzaam geweest als onderwijzer aan de openbare lagere school te Vollenhove, "De Voorpoort".
Verenigingsverleden
Kroeze was lid van de toneelvereniging de Toutenburghers van 1948 - 1982, waarvan 28 jaar voorzitter, van de V.V.V.V. van 1953-1982, waarvan 17 jaar als vice-voorzitter en 10 jaar voorzitter. Van ‘Het Nut’, departement Vollenhove was hij van 1963-1981 bestuurslid en had tevens zitting in de commissie voor de totstandkoming van de nieuwe kleuterschool de "Pereboom". Daarnaast was hij een aantal jaren trainer en jeugdleider van de Sportvereniging Vollenhove (later opgegaan in SV VENO). Hij was de eerste Prins Carnaval van de Carnavalsvereniging "De Teutebellen" in Vollenhove en daar was hij zeer vereerd mee.
Pilotenhelper
Vereerd was hij ook met de uitnodiging met een uitnodiging uit Engeland. In 1968 werd een groep Nederlandse verzetsmensen uitgenodigd voor een verblijf in Engeland. Ook Frans Kroeze maakte deel uit van die groep.
Er werden onder meer bezoeken gebracht aan het voormalige woonhuis van Sir Winston Churchill, de R.A.F. Memorial Chapel, de Nederlandse Ambassade (een officiële receptie) en Buckingham Palace.
Bij het paleis was de groep getuige van het wisselen van de wacht, echter niet zoals andere toeristen buiten het hek. Ze werden uitgenodigd op de binnenplaats van het paleis en kregen van de wachten een eresaluut. Het weekend werd doorgebracht in de familiekring van de in de oorlog geholpen Britse piloten.
Tevens werd een bezoek gebracht aan de vliegbasis van de Royal Air Force. Hier ontmoette Kroeze nog een oud-piloot die door hem over de grens was gebracht. De reis maakte erg veel indruk op Kroeze, hij vond het haast onvoorstelbaar dat de Engelsen jaren na de oorlog nog zoveel dankbaarheid toonden.
Na het overlijden van Kroeze (21-12-1982) werd er door de R.A.F. een enorm grafstuk bezorgd en op de grafsteen prijkt een schildje dat maar sporadisch wordt verstrekt, de laatste dankbetuiging.
De onderscheidingen van Frans Kroeze:
- Nederland: het Mobilisatiekruis.
- Engeland: The King's Medal for courage in the cause of freedom.
- Amerika: The Medal of Freedom (hoogste burgeronderscheiding)
- België: Herinneringsmedaille van de oorlog 1940-45 met twee naast elkaar kruisende bliksemschichten en het Kruis van Verdienste.
- Frankrijk: La medaille commemorative Française de la guerre 1939-45 avec barette liberation.
- Europa: Croix du combattant de l'Europe (Europees Erekruis).